Technika słoneczna

Szklane domy inaczej

Już od niemal 20 lat dr inż. arch. Maria Mioduszewska-Wysocka z warszawskiej pracowni AAS Solar Greenhouse popularyzuje i wdraża techniki pozwalające wykorzystać energię słoneczną docierającą do budynków. Pierwszy projekt „słonecznego” domu wykonany w pracowni został oddany do realizacji w 1985 roku. Być może jednak dopiero obecne lata, już w Unii, wzorem np. Niemiec, przyniosą nowe, korzystniejsze ulgi podatkowe i kredyty, które zachęcą do stosowania proekologicznych rozwiązań. Dotyczyć to powinno zarówno inwestorów, jak i producentów.
W instytutach naukowych skromne prace badawcze były już prowadzone nawet w latach 70. Teraz na rynku, oprócz lawiny patentów i ofert zagranicznych, są też propozycje krajowe. Nie budzi również wątpliwości wspomaganie podgrzewania wody użytkowej przez kolektory słoneczne.

Firma AAS Solar Greenhouse może poszczycić się kilkoma już realizowanymi obiektami z systemami służącymi do pozyskiwania energii słonecznej. Obecnie coraz częściej sam inwestor sugeruje zastosowanie takich urządzeń. Projekty wyróżnia ekonomiczna i jednocześnie charakterystyczna w swej formie architektura. Zaprojektowane przeszklenia to rekuperatory energii. W przeciwieństwie do szklanych fasad projektowanych jedynie w celu uzyskania efektu nowoczesności, mają one „inny wymiar”. Są wyposażone w dodatkowy element ruchomy, instalowany przeważnie przy oknie, na ścianie lub dachu: przesuwny, składany lub rolowany ekran, izolowany panel transparentny lub rodzaj trzeciej szyby, z możliwością okresowego jej demontażu. Wariantów jest dużo.

Cały taki układ trzeba montować indywidualnie, ale kalkulacja celowości i opłacalności wykonania prototypu do produkcji seryjnej oraz nisza rynkowa na technologii ekologicznych udowadniają korzyści: stanowią odpowiedź na oczekiwania klienta i wykonawcy, czyli system „pod klucz”.

Wbrew przeświadczeniu, że wykorzystanie nagrzanego powietrza wymaga skomplikowanej instalacji do jego rekuperacji, problem nie jest tak złożony. Uprościło go popularne już i bardzo ekonomiczne ogrzewanie powietrzne – nadmuchowe z zastosowaniem filtra. Możliwe jest skojarzenie obu systemów.

W realizowanym projekcie domu w Białołęce, usytuowanego na wąskiej działce, południowa ściana budynku musiała być na dłuższym odcinku postawiona w odległości przepisowych 3 metrów od granicy, a więc nie można było w niej umieścić okien. Na niej więc będą zainstalowane na całej wysokości panele powietrzne, a nad nimi, na dachu, kolektory wodne. Korzystnie zaprojektowane są spadki dachu mansardowego: bardziej pionowo zainstalowany jest system zimowy, a pod łagodnym kątem – kolektory z termosyfonem bez wymiennika.

Południowa ściana i połać dachu klatki schodowej są przeszklone, a spod szklanej „czapy” komina powietrznego, jaki tworzą schody wachlarzowe, oraz z demontowanych okresowo werand umieszczonych na każdej kondygnacji i na dachu, odzyskiwane będzie nagrzane powietrze.
Efekt komina powietrznego i dodatkowo kominka z płaszczem wodnym został zastosowany również w projekcie już realizowanej prywatnej rezydencji „Winnica” we wsi Jastków pod Lublinem. Kolektory wodne będą umieszczone na tarasie dachowym.

Firma AAS Solar Greenhouse oferuje szereg projektów wielofunkcyjnych obiektów „słonecznych”, np. hotelu z pływalnią, której ściany są powietrznymi i wodnymi panelami słonecznymi, domu mieszkalnego „Słoneczna Kaśka” z biurami, hotelem i małą pływalnią (system powietrzny i wodny kolektorów) oraz liczne wzorcowe projekty domów i rezydencji z systemami do pozyskiwania energii słonecznej.